Niedziela Zmartwychwstania
Śniadanie wielkanocne w rodzinie
Tegoroczne śniadanie wielkanocne, spożywane w czasie epidemii, będzie miało wyjątkowy charakter. Zachęcamy, aby w rodzinach wykorzystać ten czas do odprawienia krótkiej liturgii domowej. Tradycyjną święconkę stanowić będą pokarmy pobłogosławione przez prowadzącego modlitwę.
Stół powinien być nakryty białym obrusem i – jeśli to możliwe – udekorowany zielonymi pędami zbóż, bukszpanem czy gałązkami wierzby. Główne miejsce na stole zajmują zapalona świeca przypominająca paschał, oznaczający Chrystusa Zmartwychwstałego, oraz koszyk z symbolicznymi pokarmami przypominającymi ucztę paschalną (malowane jajka, chleb, sól, chrzan, wędlina) i figurka wielkanocnego baranka.
Zapalając świecę, ojciec rodziny lub prowadzący podnosi ją mówiąc:
Prowadzący: Chrystus zmartwychwstał. Alleluja
Wszyscy: Prawdziwie powstał, jak powiedział. Alleluja
Następnie prowadzący mówi:
Pan zmartwychwstał i jest z nami. Z Nim żadna ciemność nas nie ogarnie. W Nim mamy życie wieczne. Niech wielkanocna radość całego Kościoła będzie też radością naszej rodziny.
CZYTANIE EWANGELII – Teraz ktoś z domowników odczytuje fragment Ewangelii (Mt 28, 1-10)
Lektor: Z Ewangelii według świętego Mateusza.
Po upływie szabatu, o świcie pierwszego dnia tygodnia przyszła Maria Magdalena i druga Maria obejrzeć grób. A oto powstało wielkie trzęsienie ziemi. Albowiem anioł Pański zstąpił z nieba, podszedł, odsunął kamień i usiadł na nim. Postać jego jaśniała jak błyskawica, a szaty jego były białe jak śnieg. Ze strachu przed nim zadrżeli strażnicy i stali się jakby umarli. Anioł zaś przemówił do niewiast: «Wy się nie bójcie! Gdyż wiem, że szukacie Jezusa Ukrzyżowanego. Nie ma Go tu, bo zmartwychwstał, jak powiedział. Chodźcie, zobaczcie miejsce, gdzie leżał. A idźcie szybko i powiedzcie Jego uczniom: Powstał z martwych i oto udaje się przed wami do Galilei. Tam Go ujrzycie. Oto, co wam powiedziałem». Pośpiesznie więc oddaliły się od grobu, z bojaźnią i wielką radością, i biegły oznajmić to Jego uczniom.
Jezus ukazuje się niewiastom.
A oto Jezus stanął przed nimi i rzekł: «Witajcie!» One podeszły do Niego, objęły Go za nogi i oddały Mu pokłon. A Jezus rzekł do nich: «Nie bójcie się! Idźcie i oznajmijcie moim braciom: niech idą do Galilei, tam Mnie zobaczą»
Oto słowo Pańskie
KATECHEZA DOMOWA
Teraz wszyscy siadają, a ojciec rodziny lub inny z domowników przypomina zgromadzonym sens świętowania, zapraszając dzieci – jeśli są obecne – do krótkiego dialogu, przekazując im w ten sposób wiarę oraz ucząc chrześcijańskich i polskich obyczajów. Pomocą ku temu niech będą poniższe treści.
Pascha w czasie epidemii
Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijan. Zaczyna się już w noc z soboty na niedzielę liturgią Wigilii Paschalnej. Wielkanocny poranek w polskiej tradycji wiąże się z kolei z Mszą św. rezurekcyjną, po której w rodzinnym gronie spożywa się wielkanocne śniadanie. To wyraz radości z obecności Pana, który w dzień swego Zmartwychwstania przyszedł do apostołów, aby spożyć z nimi posiłek, umacniając ich w wierze.
W tym roku święta wielkanocne są wyjątkowe. Ze względu na panującą w świecie i w naszej ojczyźnie epidemię, nie mogliśmy spotkać się na paschalnym czuwaniu w Wielką Noc, uczestniczyć w rezurekcji ani nawet w sprawowanej w ciągu dnia Eucharystii w naszym kościele. Ale Chrystus zmartwychwstał naprawdę i pokonał śmierć! On chce przychodzić do nas tak, jak przyszedł do Żydów, którzy sprawowali pierwszą Paschę w swoich domach w noc wyjścia z niewoli egipskiej (zob. Wj 12,3). Chrystus już tam był obecny w znaku spożywanego paschalnego baranka, którego krew ratowała Izraelitów przed przechodzącym w nocy przez Egipt Aniołem Niszczycielem (zob. Wj 12, 23). A potem Chrystus po swym zmartwychwstaniu przyszedł do wystraszonych, zamkniętych w Wieczerniku uczniów (zob. Łk 24,35-48). Dziś możemy jakby łatwiej odnaleźć się w tych obrazach. Dziś Chrystus Zmartwychwstały chce przychodzić do naszych domów. Świętujmy więc naszą Paschę. Niech anioł śmierci zabija w każdym z nas wewnętrznego, grzesznego „starego człowieka”, który chciałby żyć tak, jakby Boga nie było (zob. Kol 3, 5-17). Niech Krew Chrystusa, Baranka Bożego przez wiarę ocala nas od śmierci wiecznej (zob. Ef 1,7; Ef 2,13; 1 P 1,19). Bo Chrystus jest! On zmartwychwstał i żyje! A kto wierzy w niego, choćby i umarł, żyć będzie na wieki (por. Łk 11, 25-26).
Spożywając wielkanocne śniadanie, pamiętamy o słowach św. Pawła Apostoła, który pisał: Czy jecie, czy pijecie, czy co innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie (1 Kor 10,31) i miejmy nadzieję, że wszyscy spotkamy się w niebie na uczcie Chrystusa.
SYMBOLIKA POLSKIEJ ŚWIĘCONKI
Baranek z chorągiewką – znak Chrystusa Zmartwychwstałego. Na chorągiewce jest umieszczony krzyż oraz napis „Alleluja”, wyrażający radość ze zwycięstwa życia nad śmiercią oraz pokonania grzechu. Symbolika baranka ma głębokie korzenie biblijne: w Starym Testamencie, podczas ucieczki z Egiptu, Izraelici naznaczyli odrzwia swych domów krwią spożytego baranka. W Nowym Testamencie Chrystus zostaje nazwany Barankiem Bożym, a w Wielki Piątek dokonuje odkupienia ludzi za cenę własnej krwi. To także symbol łagodności, niewinności i ofiary.
Jajko – starożytny symbol nowego życia i odrodzenia. Podobnie jak baranek wielkanocny, oznacza triumf życia nad śmiercią. Kiedyś jaj nie spożywano przez cały Wielki Post i powracały na stoły dopiero na Wielkanoc. Dzielenie się jajkiem ma charakter braterski i służy umocnieniu więzi rodzinnych.
Chleb – symbolizuje pokarm dla duszy, czyli Ciało Chrystusa, który powiedział o sobie: „Ja jestem chlebem życia. Kto do Mnie przychodzi, nie będzie łaknął”, i powszedni pokarm dla ciała, niezbędny do życia, o który prosimy w modlitwie „Ojcze nasz”.
Wędlina – symbol baranka, którego Izraelici zabijali i spożywali rodzinnie w święto Paschy.
Ciasto – jego słodycz jest nagrodą za wytrwanie w umartwieniach Wielkiego Postu i zwiastunem Królestwa Niebieskiego: „skosztujcie, jak dobry jest Pan” (Ps 34, 9).
Chrzan – ostry smak i zdolność wyciskania łez sprawiły, że jest symbolem goryczy Męki Pańskiej, zwieńczonej słodyczą Zmartwychwstania.
Sól – nadaje potrawom smak i chroni je przed zepsuciem. Dlatego Chrystus mówił, że jako jego uczniowie mamy być „solą ziemi”.
MODLITWY POPRZEDZAJĄCE BŁOGOSŁAWIEŃSTWO
Teraz wszyscy wstają, a prowadzący mówi:
Módlmy się teraz za wszystkich naszych krewnych i przyjaciół, żyjących i zmarłych, za cały Kościół i świat. Wołajmy do Boga: Wysłuchaj nas, Panie
- Módlmy się za Kościół święty, papieża Franciszka, naszego biskupa Tadeusza, naszych księży…. i cały lud Boży, abyśmy razem byli świadkami Chrystusa Zmartwychwstałego w świecie. Ciebie prosimy…
- Módlmy się za wszystkich dotkniętych obecną epidemią na świecie i w Polsce: o pokój wieczny dla zmarłych, zdrowie dla chorych i wsparcie dla ich bliskich, lekarzy i opiekunów oraz o mądrość dla rządzących i roztropność dla obywateli.
- Módlmy się za wszystkich wierzących w Chrystusa, aby zabiegając o chleb powszedni, szukali nade wszystko skarbu Królestwa Bożego.
- Módlmy się za ludzi starszych i osamotnionych, aby dzięki dobroci sąsiadów i bliskich mogli zaznać radości świąt Zmartwychwstania Pańskiego.
- Módlmy się za wszystkich naszych rodaków w Polsce i na całym świecie, aby święta spędzali we wzajemnej zgodzie i trzeźwości.
- Módlmy się za zmarłych, aby po trudach ziemskiego życia, znaleźli wieczną w chwale zmartwychwstania.
- Módlmy się za nas tu zgromadzonych, abyśmy zasiadali do wspólnego stołu wdzięczni za wszystkie dary, jakie otrzymujemy od Boga i kochających nas łudzi. Niech Bóg napełni nas ufnością w swą Opatrzność, pragnieniem nawrócenia i wiarą w życie wieczne.
- Módlmy się wspólnie, jak nas nauczył Jezus Chrystus. Ojcze nasz…
MODLITWA BŁOGOSŁAWIEŃSTWA TZW. ŚWIĘCONKI
Prowadzący mówi:Boże, w dniu dzisiejszym pokonana została śmierć i otworzone zostały bramy wieczności przez Twojego Jednorodzonego Syna. Spraw, abyśmy wraz z Nim zasiedli kiedyś do uczty niebieskiej w Twoim Królestwie. Prosimy Cię, Zmartwychwstały Panie, pobłogosław te pokarmy wielkanocne, daj nam tu zebranym razem przy stole z wiarą przeżywać Twoją obecność podczas naszego świątecznego posiłku w dzień Twego zwycięstwa. Prosimy Cię, abyśmy mogli radować się z udziału w Twoim życiu i zmartwychwstaniu teraz i w wieczności. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
SKŁADANIE SOBIE ŻYCZEŃ
Teraz prowadzący składa życzenia tymi lub podobnymi słowami.
Z radością gromadzimy się w naszej wspólnocie rodzinnej, która jest Kościołem domowym, aby uroczyście świętować dzień Zmartwychwstania Pana Jezusa. Życzę nam tu obecnym, aby pokój i radość zawsze były w naszych sercach; abyśmy wszyscy byli świadkami Zmartwychwstałego Chrystusa w dzisiejszym świecie, i gdziekolwiek będziemy, oznajmiali że „Pan rzeczywiście zmartwychwstał” (Łk 24, 34).
Rozpoczyna się dzielenie jajkiem i składanie sobie życzeń oraz rozpoczęcie wielkanocnego śniadania.